Antik Yunan dönemi kıyafetleri, moda tarihçileri ve tarihsel kostüm tasarımcıları için büyük bir ilgi kaynağıdır. Bu dönemin moda tasarımları, günümüzde hala birçok moda trendine ilham vermektedir. Helenistik dönem kıyafetleri, dikdörtgen kumaş parçalarından oluşur ve genellikle vücudu saran şekillerde tasarlanmıştır. Kadınlar genellikle tunika ve peplos gibi giysiler giyerken, erkekler de chiton ve himation gibi giysiler giyerdi. Helenistik dönem kıyafetleri, dokuma ve desenleriyle ünlüdür ve aksesuarlar, birçok kıyafetin tamamlanması için kullanılmıştır.
Kadın Kıyafetleri
Kadınların giydikleri kıyafetler, dönemin moda anlayışı ve kullanım amacına uygun olacak şekilde tasarlandı. Hemen hemen tüm giysiler, tek parça halinde ve katlanarak kullanılırdı. En yaygın kıyafet, “Chiton” adı verilen, sallanan bir giysi olduğu varsayılan uzun bir tuniktir. Bu tunikler, kabartmalarla süslenen kumaşlarla çok renkli hale getirildi. Kadınlar bu tunikleri üstlerine atarak giyebilir ve bel kemerleri ile süsleyebilirlerdi. Peplos, kadınların farklı tarzlarda giyebileceği başka bir kıyafetti. Faydalı kumaşlardan yapılan bu kıyafet, göğüs boyunca sıkıca sarıldı ve bir gömlek gibi giyildi.
Erkek Kıyafetleri
Erkekler de Helenistik dönemde çeşitli kıyafetler giyinirlerdi. En yaygın olarak giydikleri giysi tunikaydı. Tunika, omuzlardan aşağı doğru uzanan ve dizlere kadar inen özel bir kesime sahipti. Ayrıca üst bedenlerinde sıcak tutmak için chiton adı verilen birkaç farklı tarzda giysi giyerlerdi. Chiton giysileri, özellikle trakyalı savaşçılar arasında popülerdi. Himation adı verilen uzun bir çarşaf da erkekler tarafından giyilirdi. Bu çarşaf genellikle omuzların üstünden sarkardı ve üst bedenlerindeki diğer kıyafetleri tamamlayıcı bir unsur olarak kullanılırdı.
Üst Giyim
Helenistik dönemde erkekler ve kadınlar tarafından en çok kullanılan giysilerden biri tunikadır. Büyük üçgen bir kumaş, bir omuzdan asılır ve diğer omza kadar gelir ve yan dikişleri olmayan, sadece bir gömlek gibi giyilen bir tür giysidir. Kadınlar tunikaları belde kemerlerle sıkılaştırarak giyerlerken, erkekler genellikle bel bağlama kullanırlar.
Chiton, diğer bir popüler üst giyim türüdür. Kadın ve erkekler tarafından giyilebilir. Chiton, iki büyük kumaş parçasından yapılmıştır ve omuzlardan asılır. Yan dikişleri yoktur ve sadece bir kemerle belde tutturulur. Erkekler genellikle kısa ve kadınlar uzun chiton kullanırlardı.
Tunika
Tunika, Helenistik dönemde genellikle erkekler tarafından giyilen sürekli kıyafetlerden biriydi. Bu giysinin yapımında genellikle yünden elde edilen yumuşak ve esnek bir kumaş kullanılmıştı. Tunika, vücuda oturmaksızın gevşek bir şekilde giyilirdi. Bellerinde kemerle ya da askıları kullanarak sabitleyebilirlerdi. Bu giysi, tarzınızı ve sosyal statünüzü göstermek için kullanılan aksesuarlardan biriydi. Halk genellikle daha basit tunikalar giyerken, yöneticiler ve soylular daha zengin kumaşlar ve ustaca işlenmiş süslemelerle süslenmiş olanları giyerdi.
Chiton
Chiton, Helenistik dönemde kadınlar ve erkekler tarafından sıkça kullanılan bir giysi türüdür. Birçok farklı şekilde kullanılabilen bu giysi, vücudu saran ve omuzlardan belden aşağıya doğru uzanan bir parçadan oluşur. Erkekler genellikle chitonun üzerine bir tunika giyerken, kadınlar bu giysiyle birlikte bir stola adı verilen örtüyü kullanırdı. Chitonlar pamuk, yünden yapılmış olabildiği gibi, ipek ya da keten gibi daha lüks malzemelerden de üretilebilirdi. Desenli ya da düz renkli seçenekleri olan chitonlar genellikle günlük giyimde kullanılırdı.
Alt Giyim
Helenistik dönemde alt giyim genellikle iki parçadan oluşurdu. Bu parçalar, erkeklerde çakar ve exomis adını alırken, kadınlarda ise peplos ve chiton olarak adlandırılır. Çakar, erkeklerin günlük kıyafetlerinde sıklıkla tercih edilen bir tipti. Bacaklara oturan, dizde biten bir alt etekti. Exomis ise daha çok işçi sınıfı tarafından kullanılırdı. Peplos ise kadınların en yaygın alt giyim tercihiydi. U şeklinde kesilen bir kumaş parçası özellikle önde ve arkada kıvrılarak yapılır ve omzundan tutturulurdu. Chiton ise genellikle sınırlı sayıda kadın tarafından tercih edilen daha az yaygın bir tipti. Bu giysi, peplosa benzer bir şekilde yapılıyor ancak kolları da vardı.
Peplos
Helenistik dönemde kadınlar tarafından kullanılan bir başka giysi Peplos’tur. Peplos, genellikle önden düğmeli ve omuzlarına geçirilen bir giysidir. İki büyük kumaş parçası, omuzda birleşir ve sırtta dikilir. Ayrıca, bel çevresinde bir ip ile bağlanır ve kıvrılır. Peplos, ön tarafı kapatan, beli saran ve bacakları örten bir giysi olarak kullanılırdı. Özellikle genç kızlar tarafından tercih edilirdi ve genellikle tek renkli ve süslemesiz olurdu. Ancak bazı durumlarda, bir desen veya işlemeli bir tasarım da kullanılabiliyordu.
Himation
Himation, Helenistik dönemde erkekler tarafından giyilen bir giysi türüydü. Genellikle yün veya keten kumaştan yapılmış olan Himation, çoğunlukla koyu renklerde tercih edilirdi. Bu giysi, sadece soğuk havalarda koruyucu bir işlev görmez, aynı zamanda statüsü yüksek kişiler tarafından tercih edilen bir moda unsuru olarak da kullanılırdı. Himation genellikle tunika ile birlikte giyilirdi ve birçok farklı şekilde drap edilebilirdi. Özellikle filozoflar, Himation’u kullanarak figürlerini daha heybetli göstermek için drapojeleriyle oynamışlardır.
Genel Özellikler
Helenistik dönem kıyafetleri, doğal kumaşlardan yapılmıştı ve renkleri genellikle canlı ve çekiciydi. Kadınların kıyafetleri, genellikle uzun eteklerden, göğüs altından toplanan tunikalardan ve üzerlerine giydikleri himation adı verilen bir çeşit uzun şaldan oluşuyordu. Erkeklerin kıyafetleri ise uzun tunikalar ya da chiton adı verilen giysilerden oluşuyordu. Bu giysiler genellikle dikişsizdi ve çoğunlukla ince bir kumaştan yapılmıştı. Belli bir düzenleri ya da desenleri yoktu, ancak üretim teknolojileri oldukça gelişmişti, bu nedenle dokunun kalınlığı, malzeme türü ve rengi giysilerin tasarımında belirleyici faktördü.
Helenistik dönem kıyafetleri, genellikle süslemelere sahipti. Kumaşlarda geometrik ya da doğal desenler kullanılırdı. Elbiseler, birçok ince ve şeffaf kumaştan yapıldığı için, giysi altındaki çıplaklığı vurgulayacak şekilde giyilirdi. Sadece temel aksesuarlar kullanılırdı ve mücevher gibi süslemeler nadiren kullanılırdı. Ayakkabılar, genellikle sade deri sandaletlerden oluşurdu. Çizmeler de popülerdi, ancak genellikle askeri giysi olarak giyilirdi.
Dokuma ve Desenler
Helenistik dönem kıyafetlerinde kullanılan ana malzemeler yünden, ketenden ve ipekten yapılmıştır. Kıyafetler genellikle kaliteli kumaşlardan yapılmıştır ve çoğu zaman el yapımıdır. Desenler genellikle geometrik veya bitki motifliydi ve çoğunlukla kırmızı, siyah ve beyaz renkler kullanılırdı. Kıyafetler, kumaşların yüzeyine yapılan işlemeler, dantel ve farklı renkli kumaşlardan yapılan yama işleri ile de süslenirdi. Bu süslemeler, kıyafetlere birçok farklı şekil ve boyutta eklenirdi. Helenistik dönem kıyafetleri, ayrıntılı dokumaları ve zengin detaylarıyla ünlüdür.
Aksesuarlar
Helenistik dönemde kadınların genellikle saçlarına taç takması oldukça yaygındı. Bu tacın süslemelerinde de farklı taşlar ve inciler kullanılmaktaydı. Ayrıca kadınlar, üstlerine bir çeşit altın bel kemerleri takarlardı. Bu kemere küçük süslemeler ve taşlar eklenerek daha şık bir görünüm elde edilirdi. Erkekler ise genellikle askılı bir çanta, bere ve şapka gibi aksesuarlar kullanırlardı. Bunların yanı sıra, özellikle askerler tarafından kullanılan kalkanlar, kılıçlar ve mızraklar da aksesuar olarak sayılabilir. Kolye, küpe ve bilezikler de hem erkekler hem de kadınlar tarafından kullanılmaktaydı.
