Bakliyatlar, baklagiller ailesine ait bitkilerin tohumlarından oluşan besleyici yiyeceklerdir. Temelinde protein, karbonhidrat, lif, vitamin ve mineral açısından zengindirler.
Fasulye, nohut, mercimek, kuru fasulye, azuki fasulyesi, yeşil mercimek gibi birçok farklı türü bulunmaktadır. Her bir bakliyat türü farklı özelliklere sahip olup, besleyici değerleri birbirinden farklıdır.
Bakliyatlar düşük kalorili oldukları ve yüksek lif ve protein içerikleri nedeniyle sağlıklı beslenme için önemlidir. Ayrıca, birçok yemekte de kullanılabilecek çeşitli lezzetler sunarlar.
| Bakliyat Türleri | Besin Değerleri |
|---|---|
| Fasulye | Protein, lif, B vitamini |
| Nohut | Protein, lif, demir |
| Mercimek | Protein, lif, demir, folik asit |
Bakliyat Türleri
Bakliyatlar, bitkilerin tohumları aracılığıyla elde edilen besin kaynaklarıdır. Fasulye, nohut, mercimek, kuru fasulye, azuki fasulyesi ve yeşil mercimek gibi birçok çeşit bakliyat türü bulunur. Fasulye, yüksek lif içeriğiyle bağırsak sağlığına faydalıdır. Nohut, yüksek protein içeriğiyle besleyicidir ve aynı zamanda kalp sağlığına katkıda bulunur. Mercimek ise, düşük kalorili olması ve kan şekerini dengelemedeki etkisi nedeniyle tercih edilir.
- Fasulye – Siyah, kırmızı, beyaz, fasulye gibi birçok çeşidi bulunan fasulye, protein, lif ve demir kaynağıdır.
- Nohut – Yüksek protein ve lif içeren nohut, vitamin ve mineraller açısından zengindir. Ayrıca, kalp ve sindirim sağlığına olumlu etkisi bulunmaktadır.
- Mercimek – Kolesterol ve tokluk hissi veren bir sınıf lif olan çözünebilir lif açısından zengin olan mercimek, düşük kalorili bir gıda kaynağıdır.
- Kuru Fasulye – B1 vitamini, potasyum ve demir içeren kuru fasulye, kan şekeri kontrolüne yardımcı olur ve kalp sağlığına faydalıdır.
- Azuki Fasulyesi – Özellikle Asya mutfağında sıkça kullanılan azuki fasulyesi, kansızlığa iyi gelebilir ve bağırsak sağlığına katkı sağlar.
- Yeşil Mercimek – Folik asit, protein ve lif bakımından zengin olan yeşil mercimek, vücuttaki toksinlerin atılmasında etkilidir ve sindirim sistemi sağlığını korur.
Her Bir Bakliyatın Özellikleri
Her bir bakliyat türü farklı özelliklere sahiptir. Fasulye, kuru fasulye ve nohut gibi bakliyatlar protein açısından zengindir. Mercimek ise lif ve demir bakımından çok zengindir. Yeşil mercimek ise B vitamini deposudur. Azuki fasulyesi ise düşük kalorili ve yüksek protein içerir. Bakliyatlar, sağlıklı bir beslenme için gereksinim duyulan protein, lif, mineral ve vitaminleri içerirler. Kırmızı mercimek, bakır, manganez ve fosfor gibi mineraller bakımından zengindir. Kuru fasulye de ise folik asit, B vitamini ve çinko açısından zengin bir kaynaktır. Bakliyatlar aynı zamanda düşük glisemik indeks değeri ile kan şekeri dengesi sağlarlar.
Bakliyatın Sağlık Açısından Önemi
Baklagiller ailesine ait olan bakliyatlar hem sağlık açısından hem de besin değeri açısından oldukça önemli bir yere sahiptirler. Düşük kalorili olmaları, yüksek lif içeriği ve protein deposu olmaları sayesinde ideal bir besin kaynağıdır. Baklagiller içerisindeki lifler sayesinde kan şekerinin dengelenmesini sağlar ve kolestrol düzeylerinin düşürülmesine yardımcı olur. Ayrıca vitamin ve mineral açısından da oldukça zengindirler. Bakliyat türleri arasında farklılık gösteren özellikleri sayesinde, zengin bir beslenme programına sahip olmak mümkündür. Hem vegan hem de vejetaryen diyetler için ideal bir besin kaynağı olduğundan, sağlıklı bir yaşam tarzı için bakliyat tüketmek oldukça önemlidir.
Bakliyat Nasıl Saklanır?
Bakliyatlar, sağlıklı beslenme için oldukça önemlidir. Ancak, bu besinlerin ömrünü uzatmak için doğru şekilde saklanmaları gerekmektedir. Kuru, serin ve karanlık bir yer, bakliyatların saklanması için en uygun koşullardır. Ayrıca, hava ve nemle teması önlenmeli ve uygun bir şekilde kaplanmalıdır. Bakliyatlar, hava almayan kaplarda saklanarak uzun süreli kullanıma uygundur. Bu sayede, bakteri ve küflerin oluşması da engellenmiş olur. Açıldıktan sonra taze kalması için bakliyatlar dondurulabilir ya da kısa sürelerde tüketilmelidir. Böylece vitamin ve mineral kaybı minimum seviyede tutulur.
Bakliyatın Uzun Süreli Saklanması
Bakliyatlar, sağlıklı beslenmenin temel taşlarından biridir. Ancak çoğu zaman doğru şekilde saklanmazlarsa, bozulup tüketilemez hale gelir. Bakliyatların uzun süreli saklanması için hava almayan kaplarda saklanması gerekiyor. Bu sayede bakteri ve küflerin oluşması önlenir. Bakliyatlar, plastik veya cam kavanozlarda saklanabilir. Hatta hava almayı daha iyi önlemek için vakumlu kaplar tercih edilebilir. Ayrıca nemin de önlenmesi gerekiyor. Bu nedenle, kavrulmuş pirinç veya mısır gibi malzemeler nem alıcı olarak kullanılabilir.
Bakliyatın Taze Kalması
Bakliyatlar, açıldıktan sonra hava ve ışıkla temas ederse vitamin ve mineral kaybı yaşayabilirler. Bu nedenle, bakliyatların mümkün olan en kısa sürede tüketilmesi önerilir. İhtiyaç fazlası bakliyatı taze tutmak için dondurucuda saklayabilirsiniz. Dondurarak saklamak vitamin ve mineral kaybını minimum seviyeye indirger. Dondurucuda saklama için, bakliyatları suyla çamur kıvamına gelinceye kadar haşlayın. Daha sonra soğumasını bekleyin, küçük poşetlere koyun ve dondurucuya yerleştirin.
